خارش شکم در بارداری ؛ دلایل، نکات و روش های درمانی

خارش شکم در بارداری

در دوره بارداری چه در خانه باشید، چه در محل کار خود، در یک جلسه یا در یک مهمانی، معمولا یک دستتان همیشه مشغول خاراندن شکمتان است.

اگرچه هنگام خارش شکم ممکن است تسکین موقتی پیدا کنید، اما سوال اصلی این است که آیا خاراندن شکم در بارداری درست است یا غلط؟

این مطلب کیدمام به شما کمک می کند تا از دلایل بروز خارش شکم و سایر نقاط در دوران حاملگی آگاه شوید و همچنین راه حل هایی را برای رفع خارش شکم خود در دوران بارداری پیدا کنید.

 

آیا احساس خارش شکم در دوران بارداری طبیعی است؟

خارش شکم در دوران بارداری به دلیل کشش پوست شکم کاملاً طبیعی است.

در بعضی موارد ممکن است سینه، کف دست و کف پای شما نیز دچار خارش گردد.

این خارش ها نتیجه تغییرات هورمونی و بیماری هایی پوستی میباشد که در دوران بارداری ایجاد می شوند.

اگر احساس خارش شما شدید و جدی باشد، باید فورا آنرا با پزشک خود در میان بگذارید.

 

خارش شکم در بارداری چه زمانی رخ میدهد؟

خارش شکم معمولا در سه ماهه دوم حاملگی یعنی بین هفته های 13 تا 28 رخ میدهد.

اما ممکن است این خارش در سه ماهه اول یا سوم نیز اتفاق بیفتد.

احساس خارش در حاملگی چند قلو به دلیل کشش بیش از حد پوست، شدید تر است.

 

چه عواملی باعث احساس خارش شکم در دوران بارداری می شود؟

احساس خارش خفیف در دوره بارداری طبیعی بوده و نگران کننده نیست.

احساس خارش شکم در این دوران معمولاً به دلایل زیر اتفاق می افتد:

 

1- رشد شکم

در اکثر موارد خارش شکم در این دوران به دلیل رشد رحم میباشد.

در دوره بارداری پوست شکم منبسط شده و رطوبت آن خشک می شود در نتیجه شکم دچار خارش میشود.

 

2- نوسانات هورمونی

تغییرات هورمونی به ویژه افزایش سطح استروژن، یکی دیگر از دلایل احساس خارش شکم در این ایام است.

 

آیا احساس خارش شکم در دوران بارداری خطرناک است؟

گاهی اوقات خارش شکم در این دوران می تواند نشانگر یک بیماری جدی باشد.

در بعضی موارد همراه با خارش شدید، بثورات نیز بر روی پوست ایجاد میشوند.

 

بیماری های پوستی که در بارداری باعث بروز خارش شکم میشوند:

1- پاپول و پلاک های کهیری خارش دار (اختصارا PUPPS)

نوعی بیماری پوستی است که باعث بروز آبسه های قرمز خارش دار (پاپول ها) و بثورات کهیری بزرگ در بدن می شود.

همچنین به این بیماری ضایعه پلی مورفیک حاملگی نیز گفته می شود.

این بثورات که باعث خارش شکم در بارداری می شوند معمولا در سه ماهه سوم یا پنج هفته آخر بارداری و گاهی نیز پس از زایمان ظاهر میشوند.

علت بروز PUPPS ناشناخته است اما زنانی که بارداری دوقلو یا چندقلو دارند و زنانی که بارداری اول خود را تجربه میکنند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

گاهی اوقات PUPPS به سایر قسمت های بدن مانند ران، باسن، پشت، بازوها و پاها نیز گسترش میابد اما به ندرت به صورت، گردن و دستان شما سرایت میکند.

معمولا پزشک شما برای درمان این عارضه یک پماد موضعی تجویز میکند.

اگر شدت بیماری زیاد باشد ، مصرف آنتی هیستامین یا استروئیدهای خوراکی نیز تجویز می شود.

PUPPS برای جنین بی خطر بوده و پس از زایمان از بین میرود.

 

2- پروریگو بارداری

اگر جوش های کوچک مشابه با جای نیش حشرات در شکم خود مشاهده کنید که با خارش تبدیل به زخم می شوند، احتمالا از یک بیماری شدید به نام پروریگو رنج میبرید.

این التهابات در شکم، دست و پا یا تنه رخ می دهد و در اواخر سه ماهه دوم یا اوایل سه ماهه سوم شروع می شود و باعث خارش شکم در بارداری می گردند.

برای درمان این عارضه ،  پمادهای موضعی و آنتی هیستامین ها و استروئیدهای خوراکی در موارد شدید تجویز میشوند.

 پروریگو برای نوزاد شما بی خطر بوده و بلافاصله پس از زایمان ناپدید می شود. اما در برخی موارد ممکن است تا سه ماه پس از زایمان نیز باقی بماند.

این عارضه ممکن است در نتیجه بارداری های متوالی و پی در پی رخ دهد.

 

3- پمفیگوئید حاملگی

پمفیگوئید حاملگی یک بیماری پوستی بدخیم است که علائم آن از کهیر شروع شده و سپس این کهیرها به تاول یا ضایعات بزرگ پوستی تبدیل می شوند.

این عارضه همچنین به دلیل ظاهر ویروسی مانند به هرپس حاملگی معروف است.

این بثورات معمولا در سه ماهه دوم یا سوم و در مواردی حتی یک تا دو هفته پس از زایمان ظاهر میشوند.

علائم پمفیگوئید حاملگی ابتدا از ناحیه ناف شروع می شود و سپس به تنه، بازوها، پاها، کف دست و کف پا سرایت میکند و باعث خارش شکم در بارداری می شود.

برای درمان پمفیگوئید حاملگی، استروئیدهای خوراکی تجویز می شوند.

پمفیگوئید حاملگی پس از زایمان تشدید میشود اما با شیردهی کاهش می یابد.

این بیماری جدی تر از PUPPS است و میتواند باعث زایمان زودرس، مشکلات رشد جنین و حتی مرده زایی می شود.

بنابراین به محض مشاهده علائم این بیماری، با پزشک خود مشورت کنید.

در موارد نادر این بیماری ، نوزاد نیز پس از تولد دچار بثورات پوستی خفیف میشود که در عرض چند هفته فروکش می کنند.

این بیماری ممکن است در بارداری های پی در پی رخ دهد و در بارداری های بعدی میتواند شدیدتر از بارداری قبلی ظاهر شود.

 

4- ایمپتیگو هرپتی فرمیس

ایمپتیگو هرپتی یک عفونت پوستی و نوعی پسوریازیس بارداری است که باعث خارش شکم در بارداری می گردد.

این بیماری در سه ماهه سوم ایجاد می شود و مشخصه آن تاول های قرمز چرکین است که به آرامی به بثورات چرکی و سفید بزرگتری تبدیل می شوند.

این بثورات ممکن است در ران، کشاله ران، شکم، زیر بغل، زیر پستانها و سایر نواحی ظاهر شوند.

ایمپتیگو هرپتی فرمیس با حالت تهوع، استفراغ، اسهال، تب و لرز همراه است.

این بیماری پس از زایمان از بین می رود و ممکن است در بارداری های پیاپی عود کند.

 

5- کلستاز داخل کبدی حاملگی (ICP)

کلستاز داخل کبدی حاملگی یک بیماری جدی مربوط به کبد است و موجب خارش گسترده در بدن می شود.

در این بیماری که در سه ماهه سوم بارداری ایجاد میشود، جریان طبیعی مایع صفرا مختل شده و نمک های صفراوی جمع شده در پوست باعث خارش شدید، بثورات پوستی و کهیر می شوند.

حالت تهوع، بی حالی و از دست دادن اشتها، بثورات قرمز در کف پا، کف دست و شکم از علائم این بیماری میباشد.

 

بیشتر بخوانید: آیا خوابیدن روی شکم در دوران بارداری بی خطر است؟

 

درمان های خانگی خارش شکم در دوران بارداری

1- حمام بلغور جو دوسر

یک فنجان بلغور جو دوسر به آب گرم اضافه کرده و با آن استحمام کنید.

این حمام تحریک و خارش پوست را تسکین میدهد. همچنین می توانید یک جوراب پارازین ساق بلند را پر از آرد جو دوسر کرده و آنرا به دوش حمام بسته و با آن استحمام کنید.

 

2- حمام جوش شیرین

نصف فنجان جوش شیرین را در داخل وان آب گرم بریزید و تا زمانی که خارش شکم و سایر نقاط در زمان بارداری تسکین پیدا کند در آن بمانید.

همچنین میتوانید از جوش شیرین و آب، خمیری درست کنید و آن را به شکم و سایر مناطق خارش دار بمالید.

 

3- مصرف ژل آلوئه ورا

بلافاصله پس از استحمام، از ژل آلوئه ورا برای تمام نقاط خارش دار پوست استفاده کنید تا خارش شکم در بارداری شما تسکین یابد.

ژل آلوئه ورا باعث تسکین و کاهش التهاب میشود. همچنین ژل آلوئه ورا از پوست محافظت کرده و از آسیب و خراشیده شدن پوست در هنگام خاراندن آن جلوگیری کند.

 

4- کمپرس سرد

یک کمپرس سرد را با استفاده از پارچه فلانل یا یک پارچه آغشته به آب سرد بر روی شکم خود قرار دهید تا خارش و تحریک شکم را در دوران بارداری کاهش دهد.

 

5- مرطوب کننده

کمی مرطوب کننده ملایم بدون رایحه را بر روی شکم خود بمالید.

استفاده مکرر از مرطوب کننده باعث تسکین موقتی خارش شکم در بارداری میشود.

 

6- روغن نارگیل

مقداری روغن نارگیل را روی شکم خارش دار خود بمالید تا خشکی و خارش را کاهش دهد.

 

7- سرکه سیب

مالش مقداری سرکه سیب روی شکم میتواند در رفع خارش و خشکی شکم در بارداری کمک کند.

 

آیا می توان از خارش شکم در دوران بارداری پیشگیری کرد؟

گرچه ممکن است نتوانید از بروز خارش شکم در بارداری پیشگیری کنید اما می توانید اقداماتی را برای جلوگیری از تشدید خارش انجام دهید:

• از استحمام با آب داغ خودداری کنید زیرا آب داغ  باعث تشدید بیشتر خارش پوست میشود. در عوض از آب ولرم برای استحمام استفاده کنید.
• استفاده از صابونها و ژل های رایحه دار باعث خشکی پوست و درنتیجه خارش شکم می شود. در عوض از صابون و ژل های ملایم و بدون رایحه استفاده کنید.
• لباسهای نخی گشاد، تمیز و خشک بپوشید. لباس های تنگ و مرطوب ممکن است به پوست مالیده شده و باعث خارش شوند.
• زیر آفتاب یا هوای گرم نمانید زیرا پوست شما خشک شده و خارش آن تشدید میگردد. همچنین اشعه ماوراء بنفش ساتع شده از خورشید باعث تشدید بثورات پوستی شما میشود.
• پوست خود را به طور مکرر و کافی مرطوب کنید. برای این منظور از مرطوب کننده هایی که PH خنثی دارند استفاده کنید.
• از حضور طولانی مدت در مقابل کولر و وسایل سرمایشی خودداری کنید زیرا پوست شما را خشک کرده و باعث خارش و تحریک در دوران بارداری میشود.
• به میزان کافی آب بنوشید (حدود هشت تا ده لیوان در روز) زیرا آب کافی در بدن، پوست شما را به طور طبیعی مرطوب می کند.

 

حتما بخوانید: دل درد و درد شکم در دوران بارداری ؛ دلایل شایع و چگونگی تسکین آن

 

دلایل خارش شکم در دوران بارداری متفاوت است. فراموش نکنید که از هرگونه خارش یا وجود جوش در دوران حاملگی غافل نشوید و با پزشک خود مشورت کنید.

خارش شکم در دوران بارداری یکی از چالش های آزاردهنده مادران باردار است که به کمک نکات این مطلب کیدمام می توانید آن را تسکین داده و بهبود ببخشید.