قد و وزن کودک به ساختار ژنتیکی او بستگی دارد. این بدان معناست که همه کودکان نمی توانند به واسطه مصرف مواد مغذی، به قد دلخواه خود برسند.
اما مصرف مواد غذایی مناسب توسط کودکان به رشد آنها در قد استاندارد و متناسب با سن آنها کمک خواهد کرد.
در این مطلب کیدمام در مورد مواد غذایی که می توانند به رشد کلی جسمی از جمله افزایش قد استاندارد در کودکان کمک کنند، نکات مهمی را به شما خواهیم گفت. پس با ما همراه باشید؛
آیا می توان قد کودک را افزایش داد؟
قد کودک بیشتر به قد والدین و سایر بستگان و اقوام نزدیک او بستگی دارد.
کودکان با سرعت رشد می کنند و میزان رشد قد آنها می تواند در دوران بلوغ به طور قابل توجهی افزایش یابد.
پس از بلوغ، پسران و دختران هر ساله حدوداً پنج سانتی متر افزایش قد دارند.
قد نهایی کودک بالغ می تواند به عوامل مختلفی از جمله ژنتیک که نقش بسزایی دارد، بستگی دارد.
با این حال کمبود تغذیه مناسب می تواند مانع رشد کودک شده و از رسیدن او به قد متوسط متناسب با سن جلوگیری کند.
بنابراین مصرف غذاهای غنی از مواد مغذی برای کمک به کودک در رسیدن به قد مناسب ضروری است.
مواد مغذی مورد نیاز برای کمک به افزایش قد کودک
در طول سالهای رشد ، کودکان برای رشد کلی خود به یک رژیم غذایی مناسب و ورزش متعادل نیاز دارند.
مصرف برخی مواد مغذی برای اطمینان از افزایش قد کودک متناسب با سن و استاندارد او بسیار مهم است.
1- پروتئین
مقدار دریافت پروتئین توصیه شده برای پسران (3-18 سال) و دختران (3-15 سال) 0.9 گرم (نزدیک یک گرم) در روز است.
والدین باید اطمینان حاصل کنند که کودک مقدار توصیه شده را از منابع مختلف، به ویژه منابع دارای پروتئین بالا، دریافت نماید.
2- کربوهیدرات
برای رشد و افزایش قد کودک نیاز به کالری بیشتری است.
بنابراین مصرف کربوهیدرات مناسب از منابع حاوی این ماده مغذی ضروری است.
غلات دارای سبوس و ارزن برخی از منابع مفید کربوهیدرات می باشند.
از مصرف کربوهیدرات های ساده مانند کربوهیدرات های موجود در مواد غذایی شیرین خودداری کنید، زیرا این امر می تواند خطر چاقی کودکان را افزایش دهد.
3- ویتامین
همه ویتامین ها برای رشد و تأمین مواد غذایی مورد نیاز کودک ضروری هستند.
با این حال ، برخی از ویتامین های خاص ، مانند ویتامین D و ویتامین B کمپلکس، می توانند به طور مستقیم بر قد کودک شما تأثیر بگذارند.
بنابراین اطمینان حاصل کنید که میزان توصیه شده ویتامین ها را برای کودک تامین می کنید.
4- مواد معدنی
مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، پتاسیم، آهن، منگنز و فلوراید برای رشد کودک شما ضروری است.
برخی از میوه و سبزی ها همراه با حبوبات، گوشت و محصولات لبنی سرشار از مواد معدنی است.
مصرف کافی مواد معدنی به رشد سالم و افزایش قد کودک کمک می کند.
اگر نیاز روزانه بدن به این مواد مغذی تأمین نشود، ممکن است احتمال توقف رشد کودک افزایش یابد.
البته توقف رشد درنتیجه کمبود شدید مواد مغذی رخ میدهد.
بهترین مواد مغذی برای افزایش قد کودک
یک رژیم غذایی متعادل با افزایش مصرف برخی از مواد مغذی برای تقویت رشد در کودکان مهم است.
در ادامه لیستی از برخی مواد مغذی معرفی می گردد که شما می توانید به طور منظم به رژیم غذایی کودک خود اضافه کنید تا از رشد مطلوب قد (و وزن) او اطمینان حاصل کنید.
-
تخم مرغ
یک تخم مرغ تقریباً 6.5 گرم پروتئین تأمین می کند و تقریباً همه اسیدهای آمینه ضروری را در خود دارد.
این موضوع باعث می شود تخم مرغ منبع پروتئینی کامل باشد که برای رشد استخوان های کودکان لازم است.
علاوه بر این ، تخم مرغ دارای چندین ماده مغذی دیگر مانند ویتامین D، فسفر، اسیدهای چرب امگا 3، سلنیوم و ید است که به رشد کلی کودکان کمک می کند.
-
شیر عامل موثر بر قد کودک
پروتئین، ویتامین هایی مانند ویتامین D و مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم، فسفر و منیزیم موجود در شیر کامل به رشد استخوان های کودک کمک شایانی می کند و تاثیر فوق العاده ای در رشد قد و وزن متناسب کودک دارند.
مواد مغذی موجود در شیر کامل (با چربی مناسب) بیشتر از نسخه بدون چربی آن است.
بنابراین در سایر مواردی مانند مشکلات مربوط به وزن مانند چاقی کودک، باید به کودکان شیر کامل یا محصولات گرفته شده از شیر کامل ارائه شود.
-
سویا
شما باید محصولات تهیه شده از دانه های سویا را در رژیم غذایی کودک بگنجانید.
آرد سویا، تکه های سویا، توفو (گوشت یا پنیر سویا) و شیر سویا نمونه هایی از این مواد می باشند.
دانه های سویا دارای پروتئین زیادی هستند که معادل پروتئین حیوانی در نظر گرفته می شود.
محصولات سویا مانند توفو و شیر سویا نیز سرشار از کلسیم هستند.
این مواد منابع عالی پروتئین برای گیاهخواران (و کسانی که تمایلی به مصرف گوشت ندارند) می باشند.
مصرف منظم سویا به بهبود سلامت استخوان ها و درنتیجه افزایش قد کودک کمک می نماید.
-
گوشت قرمز
گوشت قرمز سرشار از پروتئین و چندین ریز مغذی از جمله آهن است که برای جلوگیری از کم خونی کودکان ضروری است.
کم خونی به نوبه خود ، می تواند باعث ضعف شود و ممکن است بر رشد وزن و قد کودک تأثیر بگذارد.
با این حال گوشت قرمز همچنین غنی از چربی اشباع است بنابراین خوب است که مصرف آن را تا حد متوسط محدود کنید.
قبل از پخت تمام چربی های قابل مشاهده در گوشت را جدا نمایید تا مقدار کل چربی موجود در گوشت قرمز کاهش یابد.
-
گوشت سفید (بدون چربی)
ماهی و مرغ بدون پوست گزینه های ایده آلی برای گوشت بدون چربی است که سرشار از پروتئین است اما چربی اشباع شده کمتری دارد.
سایر گزینه های گوشت بدون چربی مانند بوقلمون را نیز می توان برای کودکان سرو نمود.
این مواد تاثیر به سزایی در بهبود سلامت استخوان ها و درنتیجه بهبود رشد قد کودک دارند.
-
حبوبات
حبوبات از جمله عدس، لوبیای سفید، لوبیای چیتی و لوبیای قرمز، سرشار از پروتئین و محتوای چربی کمی می باشند.
حبوبات حاوی مقدار کافی کلسیم و فیبر غذایی هستند که برای کودک در حال رشد ضروری است.
می توانید حبوبات را به وعده های غذایی کودکان خود اضافه کنید تا یک رژیم غذایی حاوی پروتئین و مواد مغذی داشته باشد.
همچنین بخوانید: 15 ماده غذایی پر فیبر برای کودکان، به همراه دستورالعمل 5 غذای با فیبر بالا
-
سبزیجات برگدار
سبزیجات برگدار منبع مناسبی از کلسیم برای کودکانی است که به دلیل عدم تحمل لاکتوز یا انتخاب رژیم غذایی فاقد شیر، نمی توانند از شیر و سایر مواد لبنی استفاده نمایند.
سبزیجات برگدار همچنین منبع خوبی از ویتامین K می باشند که برای سلامت استخوان ها ضروری است.
برخی از سبزیجات برگدار غنی از کلسیم که می توانند به رژیم غذایی روزانه فرزندان شما اضافه شوند مانند کاهو، شلغم، کلم چینی (بوک چوی)، کلم پیچ، گیاه تاج خروس، کلم برگ و گیاه سیزاب (بوبوک) می باشند.
-
آجیل و تاثیر آن بر قد کودک
آجیل حاوی ترکیبی مناسبی از پروتئین و کلسیم می باشد.
علاوه بر این آجیل حاوی مقادیر خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 می باشد که سلامت استخوان ها و مفاصل را بهبود میبخشد و می تواند به افزایش قد کودک کمک نماید.
بادام، پسته، فندق و گردو چند نمونه از مغزهایی است که به مقدار مناسب پروتئین دارند.
-
بذر و دانه
بیشتر دانه ها حاوی پروتئین و بعضی از آنها حاوی مواد معدنی مانند کلسیم می باشند.
به عنوان مثال تخم شربتی حاوی مقادیر زیادی کلسیم بوده و همچنین سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و فیبر می باشند.
سایر دانه ها مانند دانه کنجد را نیز می توان بو داده یا بصورت خام در سالاد استفاده کرد.
-
غلات
غلات ممکن است حاوی کلسیم زیادی نباشند اما منبع مهمی از منیزیم می باشند و نقش مهمی در ارتقاء سلامت استخوان ها و درنتیجه افزایش قد کودک دارند.
شما باید مجموعه ای از غلات را در رژیم غذایی کودک خود بگنجانید.
غلات کامل همراه با پوسته منبع خوبی از فیبر می باشند.
جو دوسر، جو، گندم سیاه و کینوآ برخی از نمونه های غلات کامل بوده که منبع خوبی از کلسیم و منیزیم می باشند.
-
میوه های غنی از مواد معدنی
میوه ها اغلب حاوی مواد معدنی نیستند اما برخی از میوه ها حاوی مقادیر کافی کلسیم و سایر مواد معدنی مورد نیاز برای رشد سالم استخوان ها می باشند.
پرتقال، زردآلو، کیوی و آناناس نمونه هایی از میوه های حاوی کلسیم می باشند.
برای دستیابی به رشد مطلوب و افزایش قد کودک میوه های متنوعی را در رژیم غذایی کودکان خود بگنجانید.
یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم می تواند به کودک شما کمک کند تا افزایش قد بدهد.
علاوه بر این به کمک آنها شما می توانید مشکلاتی مانند چاقی کودکان را از بین ببرید.
با این حال در صورت عدم مشاهده نتیجه مطلوب پیشنهاد می شود به متخصص کودکان مراجعه نمایید.
بیشتر بخوانید: رفع یبوست کودکان به کمک این 26 ماده مغذی
دلایل عدم رشد قد کودک
قد کودک شما نشانگر مهمی از وضعیت تغذیه و رشد جسمی او است.
علاوه بر ژنتیک و رژیم غذایی، دلایل دیگری نیز وجود دارد که باعث عدم رشد متناسب قد کودک می شوند.
در ادامه برخی از دلایل احتمالی بیان شده است:
1- بلوغ تاخیری
کودکان مبتلا به این شرایط با سرعت طبیعی رشد می کنند. با این حال ، آنها کوتاه تر از اندازه متوسط هستند.
معمولاً رشد استخوان ها در این دسته از کودکان با تأخیر انجام شده و دیرتر به بلوغ می رسند.
به همین دلیل چنین کودکانی معمولا در سنین نوجوانی قد کمتر از متوسطی دارند، اما پس از آن و در بزرگسالی (جوانی) قد آنها به همسن و سالان خود میرسد.
2- کمبود هورمون رشد
هورمون رشد (GH) هورمونی است که به رشد و نمو طبیعی بدن کمک می کند.
در مواردی که کودک کمبود GH نسبی یا کامل داشته باشد، قد کوتاه کودک مشاهده می شود.
3- کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید نوعی اختلال غدد درون ریز است که به دلیل کم کاری غده تیروئید ایجاد می شود.
در کم کاری تیروئید، غده تیروئید هورمون تیروئید کافی تولید نمی کند، بنابراین منجر به شرایطی مانند خستگی، افزایش وزن، کاهش رشد و قد کودک می شود.
4- سندرم (نشانگان) ترنر
این یکی از بیماری های شایع ژنتیکی در دختران است که به دلیل فقدان کامل یا جزئی کروموزوم X در طی رشد جنین ایجاد می شود.
برجسته ترین ویژگی های این بیماری قد کوتاه و نارسایی زودرس تخمدان است.
علاوه بر برخی از محتمل ترین دلایل ذکر شده در بالا، علل دیگری که احتمال کمتری دارند مانند سندرم داون، دیسپلازی اسکلتی (به اصطلاح کوتولگی) و انواع خاصی از کم خونی مانند کم خونی سلول داسی شکل (سیکل سل)، می تواند از دلایل عدم رشد قد کودک باشد.
غذایی که فرزند شما می خورد به طور قابل توجهی بر چندین مؤلفه سلامتی وی از جمله افزایش قد کودک می گذارد.
با این حال همانطور که در این مطلب کیدمام نیز اشاره شد، این عامل تنها دلیل تعیین قد آنها نیست.
پیشنهاد می گردد به جای تمرکز بر روی غذاهایی که به رشد قد کودک کمک می نمایند، تمرکز خود را روی یک رژیم غذایی مغذی و کامل جهت حفظ سلامتی فرزندانتان متمرکز نمایید.
هنگامی که کودک از تغذیه و فعالیت بدنی کافی برخوردار شود، به جوانی سالم با وزن و قد ایده آل تبدیل می شود.