وزن کم نوزاد یا LBW چیست؟ به چه کودکانی نوزاد کم وزن می گویند؟ دلایل بروز وزن کم نوزاد در هنگام تولد چیست؟ کم وزنی نوزاد چه خطراتی برای او دارد؟ آیا می توان از بروز این مشکل پیشگیری کرد؟
در صورتی که موضوع وزن کم نوزاد در هنگام تولد برای شما مهم است و یا اینکه به دنبال یافتن پاسخ سوالات فوق هستید، با این مطلب کیدمام همراه باشید؛
بطور کلی میانگین وزن نوزادان در هنگام تولد حدود 3.6 کیلوگرم میباشد و نوزادانی که با وزن کمتر از 2.5 کیلوگرم متولد میشود، اصطلاحا نوزادان کم وزن نامیده میشوند.
نوزادان کم وزن ، از نوزادانی که با وزن نرمال متولد میشوند کوچکتر بوده و اندازه سر آنها نسبت به بدنشان بزرگتر به نظر میرسد.
همچنین اصطلاح ” کم وزنی زیاد نوزاد ” درمورد نوزادانی که با وزن کمتر از 1.5 کیلوگرم و ” کم وزنی بیش از حد ” برای توصیف نوزادانی که با وزن کمتر از 1 کیلوگرم ، متولد میشوند به کار میرود.
این دو مورد معمولا در کودکانی که در زایمان زودرس متولد میشوند شایع تر است.
دلایل کم وزنی نوزاد هنگام تولد
زایمان زودرس مهمترین دلیل کم وزنی نوزاد
نوزاد نارس به نوزادی گفته میشود که قبل از هفته 37 ام بارداری متولد شود.
در اواخر دوره بارداری نوزادان وزن بیشتری به دست می آورد و نوزادانی که نارس متولد میشوند مدت زمان کمتری برای رشد در رحم مادر را دارند و به همین علت در هنگام تولد زودرس به وزن مطلوب و میانگین نمیرسند و به اصطلاح دچار کم وزنی می شوند.
بیشتر بخوانید: تب در نوزاد (عوامل ایجاد، علائم و راهکارها)
چند قلویی
نوزادان دوقلو یا چندقلو در رحم مادر برای مواد مغذی مورد نیازشان با یکدیگر رقابت دارند و به همین دلیل ممکن است در هنگام تولد به صورت جداگانه کمتر از 2.5 کیلوگرم وزن داشته باشند.
معمولا نوزادان دوقلو یا چندقلو به عارضه کم وزنی نوزاد دچار می باشند.
فشار خون بالا
فشار خون بالا در مادر، عملکرد جفت را که وظیفه خون رسانی به سمت جنین دارد را مختل میکند و در نتیجه مواد مغذی به اندازه کافی به جنین نرسیده و وزن نوزاد در هنگام تولد کاهش می یابد.
مصرف دخانیات ، مواد مخدر و الکل
تحقیقات ثابت کرده است که مصرف نیکوتین ، مواد مخدر و الکل در دوره بارداری ، مواد شیمیایی مضری را در جفت جنین آزاد کرده و تامین اکسیژن جنین را مختل میکند و آثار مخربی را بر روی رشد و سلامتی جنین میگذارد.
لازم به ذکر است کم وزنی نوزاد صرفا یکی از مضرات مصرف دخانیات یا مشروبات الکلی در دوران بارداری است.
مشکلات جفت جنین
مشکلات مربوط به جفت ، مانند جفت سرراهی (زمانی که جفت دهانه رحم را مسدود میکند) یا پره اگلامپاسی (یک نوع عارضه بارداری که موجب فشار خون بالا و آسیب به کلیه ها میشود) و … روی جریان خون و مواد مغذی مورد نیاز جنین تاثیر گذاشته و در نتیجه موجب کم شدن وزن نوزاد در هنگام تولد میشوند.
ناهنجاری های رحم از دلایل کم وزنی نوزاد
ناهنجاری رحم مانند رشد بیش از حد بافت داخلی رحم ، رشد جنین داخل رحم را محدود میکنند.
هر چه رشد جنین در رحم مادر با محدودیت روبه رو باشد، احتمال کم وزنی نوزاد بیشتر می شود.
بیشتر بخوانید: همه چیز درخصوص مدفوع نوزاد
دیابت و کم وزنی نوزاد
مادرانی که دچار دیابت هستند معمولا نوزادانی با وزن بالا را متولد میکنند اما از طرفی دیابت میتواند باعث زایمان زودرس و در نتیجه وزن پایین نوزاد در تولد شود.
عفونت های بارداری
عفونت های بارداری در بین زنان بسیار شایع و رایج هستند. این عفونت ها و داروهایی که برای درمان آنها مصرف میشوند میتوانند تاثیر بسزایی در وزن نوزاد در هنگام تولد بگذارند.
سابقه قبلی در کم وزنی نوزاد
اگر شما در گذشته تجربه زایمان زودرس یا نوزاد کم وزن را داشته اید احتمال اینکه این امر دوباره تکرار شود وجود دارد.
رژیم غذایی غلط
اگر به خاطر سوء تغذیه یا رژیم غلط غذایی در طول بارداری وزن ایده آل بارداری را به دست نیاورده اید، شانس کم شدن وزن نوزاد شما افزایش می یابد.
جنین در حال رشد به مواد غذایی نیاز داشته و تغذیه مادر نقش اصلی در این زمینه را دارد.
البته بعد از تولد نوزاد با یک رژیم غذایی مغذی و درست برای خودتان و شیر دادن مداوم به نوزاد میتوانید کمبود وزن او را در چند ماهه اول پس از تولد جبران کنید.
عوارض و عواقب کم وزنی در نوزاد
عوارض کم وزنی از نوزادی تا نوزاد دیگر متفاوت بوده و همچنین بستگی به علت اصلی کم وزنی دارد.
این عوارض عبارتند از:
- مشکلات تنفسی مانند زجر تنفسی نوزاد
- بالارفتن خطر عفونت ها در نوزاد
- ناتوانی در گرم نگه داشتن بدن
- قند خون پایین یا افت ناگهانی قند خون
- بالا رفتن سلول های قرمز خون و در نتیجه غلظت خون
- اختلالات عصبی و خونریزی مغزی
- مشکلات گوارشی مانند انتروکولیت نکروزان
- مرگ ناگهانی در نتیجه کم وزنی نوزاد
تحقیقات همچنین نشان میدهد کودکانی که دچار کم وزنی در تولد هستند از بهره هوشی پایینتری برخوردار میباشند و در محیط های آموزشی و آکادمیک ضعیف تر عمل میکنند و مشکلات رفتاری بیشتری را از خود نشان میدهند.
هر چه وزن نوزاد در هنگام تولد کمتر باشد و یا به اصطلاح دچار کم وزنی زیاد نوزاد و کم وزنی بیش از حد باشد، مشکلات ذکر شده بیشتر و حاد تر خواهند بود.
چگونه از کم وزنی نوزاد پیشگیری کنیم؟
با توجه به پیشرفت های پزشکی در زمینه مراقبت از نوزادان ضعیف و کم وزن در هنگام تولد ، نرخ سالم ماندن این نوزادان رو به افزایش است، اما پیشگیری از کم وزنی با چند گام ساده میسر میشود:
از ابتدای بارداری به پزشک مراجعه کنید
بهترین راه برای پیشگیری از زایمان زودرس و کم شدن وزن نوزاد، مراجعه به پزشک در اوایل دوره بارداری است.
پزشک میتواند وضعیت وزن و فشار خون شما و وضعیت رشد و ضربان قلب جنین را بررسی کند و اطمینان حاصل کند که شما دچار هیچ یک از بیمارهای فوق الذکر که بر روی وزن جنین تاثیر میگذارند نیستید و درنتیجه خطر کم وزنی نوزاد را کاهش دهد.
استفاده از مواد مغذی و وزن گیری سالم
داشتن یک رژیم غذایی سالم و مغذی مخصوصا در اوایل بارداری و استفاده از غذاهای منبع اسید فولیک در بارداری مانند غلات، میوه ها و سبزیجات، وزن نوزاد در هنگام تولد افزایش را داده و به خودتان نیز کمک میکند که سالم تر بمانید.
تغییر در سبک زندگی جهت پیشگیری از کم وزنی نوزاد
سعی کنید ساعت خوابتان را تنظیم کنید و خواب کافی داشته باشید و همچنین استرس را در زندگی روزمره خود به حداقل برسانید.
حتما از استعمال سیگار ، مواد مخدر و مشروبات الکلی دوری کنید. مصرف این مواد مضر به شدت سلامتی مادر و جنین را تحت تاثیر قرار می دهد و مشکلاتی از قبیل کم وزنی نوزاد و … را به بار می آورد.
اگر از قبل دچار بیماری هستید آنرا تحت کنترل نگه دارید
اگر دچار بیماری هایی مانند دیابت یا فشار خون هستید سعی کنید آنها را تحت کنترل خود نگه دارید تا خطر زایمان زودرس و کم وزنی به حداقل برسد.
حتما بخوانید: نحوه مقابله با زردی در نوزاد
با رعایت نکات فوق در این مطلب کیدمام می توانید تا حد بسیار زیادی از مشکل کم وزنی نوزاد پیشگیری نمایید.
درصورتی که هم اکنون نوزاد تازه متولد شده شما دچار کم وزنی می باشد، باید تحت نظر پزشک موضوع را به پیش ببرید ولی مطلع باشید در بسیاری از موارد نوزاد کم وزن در طول زمان به وزن استاندارد خود میرسد.