قولنج یا کولیک در نوزاد یک بیماری شایعی است که تخمین زده شده از هر پنج کودک، یک کودک در طول چند ماه اول به این بیماری مبتلا میشود.
این بیماری در طولانی مدت بدون هیچ دلیل واضحی با گریه مشخص می شود که به طور کلی فقط چند هفته طول می کشد.
یکی از عواملی که ممکن است خطر بروز قولنج در نوزاد را افزایش دهد، سیگار کشیدن مادران در دوران بارداری است.
برای رفع این مشکل، درمان های خانگی قولنج می توانند مفید واقع شوند.
قولنج معمولا چند هفته پس از تولد به وجود آمده و تا سه الی چهار ماهگی نوزاد ادامه دارد.
در طول این مدت با این که ممکن است کودکان زیاد گریه کنند، قولنج خطرناک و مضر نمی باشد.
کارشناسان می گویند که قولنج اثرات طولانی مدتی نداشته و یک نوزاد مبتلا به قولنج به طور عادی تغذیه کرده و وزن خود را افزایش خواهد داد.
بیماری قولنج نسبتا کوتاه مدت است.
در این مطلب کیدمام، به بررسی موضوع قولنج نوزاد می پردازیم.
علائم قولنج نوزاد
علائم زیر در نوزاد سالم و دارای تغذیه مناسب ظاهر می شود:
گریه شدید: کودک به شدت و با عصبانیت گریه می کند و والدین برای بهبود وضعیت آن ها کار زیادی نمی توانند انجام دهند.
صورت کودک قرمز و برافروخته میشود. این گریه ها هر روز در یک زمان مشابه که معمولا در اواخر بعد از ظهر یا عصر هست، اتفاق می افتد.
گریه شدید کودک ممکن است از چند دقیقه تا دوره های طولانی تری ادامه داشته باشد و معمولا به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیل مشخصی شروع می شود.
تغییر وضعیت: ممکن است کودک دست های خود را به طور محکم مشت کند، زانوها را به سمت شکم کشیده، پشت خود را کش و قوس دهد و همینطور ممکن است ماهیچه های شکم کودک متشنج شوند.
خواب: خواب کودک ممکن است نامنظم شده و با گریه های مکرر از خواب بپرد.
تغذیه: غذا خوردن کودک نیز ممکن است با گریه های شدید قطع و نامنظم شود با این حال مقدار تغذیه کودک در هر روز کاهش نمی یاید.
نفخ: هر بار گریه کردن کودک ممکن است به دلیل ایجاد نفخ در آن ها باشد.
در مورد بعضی از نوزادان، علائم قولنج خفیف است و نوزاد ممکن است فقط دچار بی قراری شود.
علت قولنج در نوزاد چیست؟
با این که دلایل ایجاد قولنج نوزاد تا حد زیادی ناشناخته است اما پیش بینی می شود که نفخ یا سوء هاضمه، نارسایی لاکتاز و حساسیت به شیر ممکن است در ایجاد قولنج نقش داشته باشند.
با این که گفته شده حساسیت به شیر و نارسایی لاکتاز در نوزاد علائم مشابهی با قولنج دارد اما این تئوری ها با شواهد تایید و اثبات نشده اند.
به طور کلی می توان گفت که بیشتر کودکانی که مادرشان در دوران بارداری سیگار می کشد، مبتلا به قولنج هستند.
تشخیص قولنج
پزشک ممکن است معاینات فیزیکی را انجام دهد تا هر چیزی مانند انسداد روده که سبب بی قراری کودک شده است را تشخیص دهد.
اگر بعد از انجام تمام معاینات دکتر به این نتیجه برسد که کودک سالم است، در نتیجه پزشک تشخیص می دهد که احتمالا نوزاد مبتلا به بیماری قولنج شده است.
آزمایشات یا اسکن آزمایشگاهی در این موارد معمولا لازم نیست مگر اینکه دکتر مشکوک باشد که مشکل اساسی وجود دارد.
درمان قولنج در نوزاد
از آنجا که قولنج یک قسمت طبیعی از زندگی برخی از کودکان است و ضرری ندارد، لذا معمولا استفاده از دارو برای نوزاد توصیه نمی شود.
اما چنانچه نگران کودک خود هستید یا مقابله با این مشکل برایتان دشوار است، با پزشک عمومی مشورت نمایید.
هیچ ماده یا دارویی وجود ندارد که بتواند تمام دلایل ایجاد قولنج را به طور کامل درمان کند.
با این حال همانطور که گفته شد حساسیت به شیر و نارسایی لاکتاز و همینطور نفخ در معده، علائمی شبیه به قولنج در کودکان دارند و پیش بینی می شود که این سه مورد در ایجاد قولنج نوزاد نقش داشته باشند.
لذا وقتی متوجه می شوید که فرزند شما قولنج دارد استفاده از راه های زیر میتواند موثر واقع شده و در چنین مواقعی شما را یاری نماید.
1- کودک ممکن است به شیر حساسیت داشته باشد به همین دلیل پیشنهاد می شود که کودک از طریق شیشه شیر تغذیه شود.
چرا که تغذیه از طریق شیشه شیر یک روش ضد حساسیت برای کودک محسوب می شود.
این کار باید یک هفته به طور آزمایشی انجام شود اگر جواب داد ادامه دهید و در غیر این صورت آزمایش را ترک کنید.
توجه داشته باشید اگر این آزمایش نتیجه مثبتی داد این بدان معنی نیست که کودک شما به طور دائم به شیر حساسیت خواهد داشت و این حساسیت ممکن است موقتی باشد.
2- استفاده از قطره دایمتیکون: این قطره باعث می شود تا باد حبس شده در بدن کودک کاهش یابد.
همچنین بخوانید: نوشیدن آب و مایعات را در دوران شیردهی فراموش نکنید
این قطره به صورت محلی در روده کار می کند و وارد جریان خون نمی شود لذا گفته شده که درد شکم را تسکین می دهد.
به طور معمول پس از هر بار غذا خوردن، به اندازه 2.5 میلی لیتر قاشق غذاخوری از این قطره به یک کودک داده می شود.
میتوان این قطره را به شیشه شیر کودک اضافه کرد یا با استفاده از یک قاشق یا یک سرنگ خوراکی مستقیم در دهان او قرار داد.
3- قطره لاکتاز: لاکتاز نوعی آنزیم است که کسانی که مبتلا به کمبود این آنزیم در روده میباشند بعد از مصرف محصولات شیر، دچار گرفتگی شکم و اسهال خواهند شد.
قطره لاکتاز به جلوگیری از این امر کمک می نماید. بسیاری از مواقع قطره لاکتاز به نوزاد مبتلا به قولنج کمک می کند.
اما همانطور که قبلا هم اشاره شد توجه داشته باشید چنانچه نتیجه استفاده از این قطره روی کودک شما مثبت بود به این معنی نیست که کودک شما همواره باید از این قطره استفاده کند.
چرا که ممکن است این مشکل موقتی بوده و کودک شما بعدا به این قطره نیاز نداشته باشد.
روش های درمانی که باید از آنها اجتناب کرد
برخی از روشهای درمانی برای قولنج هستند که میتوانند برای نوزاد خطرناک باشند. برخی از این موارد عبارتند از:
1- دی سیکلومین: دارویی است که برای گرفتگی معده به کار میرود.
این دارو معمولا برای درمان قولنج استفاده می شود اما مشخص شده است که باعث ایجاد مشکلات تنفسی، تشنج، تضعیف ماهیچه ها، از دست دادن هوشیاری و اغما در کودکان می شود.
2- چای انیسون ستاره ای: یک چای گیاهی است که در گذشته به عنوان درمانی برای قولنج رایج بود با این حال برخی از انواع آن سمی هستند.
پیشنهاد میشود از این روش های درمانی برای بهبود قولنج نوزاد استفاده نکنید.
درمانهای خانگی برای قولنج
روشهای درمانی زیادی برای قولنج وجود ندارد اما مواردی وجود دارد که والدین هنگام آرام کردن نوزاد می توانند انجام دهند.
آرام کردن کودکان غالبا با استفاده از امتحان کردن روشهای مختلف و ادامه دادن آن هایی است که نتیجه مثبت میدهند صورت می گیرد.
پیشنهادهای زیر ممکن است به شما در آرام کردن کودک کمک نماید:
1- زمانی که کودک گریه می کند ممکن است پیچیدن او به طور محکم داخل یک پتو در آرام نمودن وی نقش موثری داشته باشد.
2- کودک را در هنگام غذا خوردن به صورت قائم بنشانید این امر باعث می شود تا هوا بلعیده شده توسط نوزاد کمتر شود.
3- افزایش وعده های غذایی همزمان با کم کردن مقدار غذا ممکن است به کودک کمک نماید.
4- ممکن است مادران شیرده متوجه شوند که در صورت عدم مصرف چای، قهوه، غذاهای ادویه دار و الکل، شدت علائم قولنج در نوزاد کمتر می شود.
5- برخی شواهد نشان می دهد که تغییر رژیم غذایی برای مادران ممکن است شرایط را بهبود بخشد.
این تغییر رژیم باعث حذف لبنیات، تخم مرغ، گندم یا آجیل از غذای مادران می شود.
6- برخی از والدین متوجه شدند که استفاده از پستانک می تواند به کودک کمک کند.
اطمینان حاصل نمایید که سوراخ های موجود در پستانک شیشه شیرها دارای اندازه مناسبی هستند.
اگر آن ها بسیار کوچک باشند، به احتمال زیاد کودک در طی هر بار تغذیه هوای بیشتری را بلع می کند.
8- اطمینان حاصل نمایید که باد شکم کودک خود را بعد از غذا خوردن گرفته اید.
کودک را به صروت قائم بنشانید پشت و شکم او را ماساژ دهید تا هوای شکم او بیرون آید.
گاهی اوقات تکان دادن و بالا و پایین نمودن کودک ممکن است گریه او را بیشتر کند.
9- آرامش کودک در یک مکان آرام و کم نور اغلب بهتر نتیجه می دهد.
اگر مطمئن شدید که کودک احساس بهتری دارد مدتی آنها را در گهواره تنها بگذارید.
10- گاهی اوقات یک صدای پس زمینه، مانند صدای ایجاد شده توسط ماشین لباس شویی یا جارو برقی می تواند به بهبود اوضاع نوزاد کمک نماید.
11- حمام گرم یا ماساژ ملایم نیز می تواند به کودک کمک کند.
قولنج می تواند برای والدین طاقت فرسا باشد اما همانطور که در این مطلب کیدمام بیان شد قولنج مشکلات طولانی مدت کمی در سلامتی نوزادان ایجاد می کند.
پس نگران نباشید.
منبع: medicalnewstoday