درمان ناباروری در زنان با توجه به علت این مشکل به روش‌های مختلفی انجام می‌شود.
در مواردی که برخی از بیمارهای مزمن مثل دیابت یا تیروئید منجر به مشکل ناباروری شده‌اند، پزشک ضمن مداوا همزمان روش‌های بهبود باروری را پیش خواهد گرفت.
در زیر برخی از روش‌های متداول درمان ناباروری آمده است:
داروهای مناسب بر ای درمان ناباروری زنان:
این درمان معمولاً برای افرادی که دچار مشکل تخمک‌گذاری یا تنبلی تخمدان هستند یا در موادی تجویز می‌شود که مشکل ناباروری مشخص نیست.
در این روش پزشک با تجویز داروهایی مانند کلومیفن‌سیترات، لتروزول یا گنادوتروپین، فرایند تخمک‌گذاری را تحریک می‌کند.
معمولاً پس از تجویز دارو، پزشک از زن و مرد می‌خواهد که مجدداً به صورت طبیعی برای باردار شدن اقدام کنند.
این داروها با تحریک تخمدان باعث افزایش تعداد تخمک‌های آزادشده می‌شود، این کار باعث افزایش شانس باروری زن می‌شود.
در فرایند درمان دارویی ممکن است پزشک با انجام سونوگرافی واژینال تعداد فولیکول‌ها و تخمک‌های آزادشده را برای بررسی تأثیر درمان دارویی تجویز کند.
همچنین بخوانید: نقش “زمان” در افزایش شانس بارداری را جدی بگیرید
تلقیح داخل رحمی اسپرم یا IUI:
در مواردی که پزشک علت ناباروری را مشکل در دهانۀ رحم یا رسیدن اسپرم به لوله‌های رحم بداند، ممکن است از طریق روش تلقیح داخل رحمی اقدام کند.
در این روش، در روز تخمک‌گذاری پزشک پس از جمع‌آوری اسپرم‌ها از مرد و شست‌وشوی آنها، اسپرم‌ها را از طریق کاتتر پلاستیکی باریک و بلندی از راه دهانۀ رحم به دورن رحم تخلیه می‌کند.
ممکن است پزشک برای افزایش شانس بارداری پیش از انجام عمل تلقیح از درمان دارویی برای تحریک تخمک‌گذاری استفاده کند.
لقاح خارج از رحم یاIVF :
در مواردی که علت ناباروری نامشخص است، پزشک معمولاً با استفاده از روش IVF برای باردر شدن زن اقدام می‌کند.
در این روش، تخمکها پس از بارورر شدن توسط اسپرم در آزمایشگاه به رحم مادر منتقل می‌شوند.
پزشک ابتدا با تجویز یک دوره دارو‌ی تحریک تخمک‌گذاری مثل گنادوتروپین، باعث آزاد شدن تعداد زیادی تخمک می‌شود.
پس از بلوغ تخمکها پزشک با عمل پانکچر از راه واژن و با کمک سونوگرافی تخمکها را خارج می‌کند.
بعد از جمع‌آوری اسپرم از مرد و شست‌وشوی آنها، اسپرم‌ها در آزمایشگاه برای بارورری به تخمکها اضافه می‌شوند.
چند روز بعد، بعد از لقاح و تقسیم سلولی یک یا چند تخمک لقاح‌یافته با استفاده از یک ابزار به داخل رحم مادر منتقل می‌شود.
پزشک ممکن استبنا به درخواست زوج‌ها، رویان‌های اضافه را برای دفعات آینده منجمد کند.
میکرواینجکشن یا ICSI:
درصورتی‌که تعداد اسپرم‌های سالم مرد کم باشند از این روش استفاده می‌شود.
روش میکرواینجکشن کاملاً شبیه IVF است با این تفاوت که اسپرم‌های سالم به شکل دقیق درون تخمک تزریق می‌شوند.
در این حالت شانس باروری تخمک به میزان زیادی افزایش پیدا می‌کند.
در این روش نیز مثل روش IVF بعد از بارور شدن تخمکها، آنها به رحم مادر منتقل می‌شوند.
امروزه در روش IVF در ایران نیز برای لقاح از روش میکرواینجکشن استفاده می‌شود تا دقت و شانس باروری افزایش پیدا کند.
لاپاراسکوپی:
در زنانی که به بیماری‌های مرتبط با لوله‌های رحم یا دستگاه تناسلی دچار هستند، پزشک با انجام عمل جراحی لاپاراسکوپی اقدام به بازسازی و رفع مشکل اندام‌های تناسلی می‌کند.
ممکن است بعد از عمل لاپاراسکوپی و رفع مشکلات دستگاه تناسلی، پزشک تشخیص بدهد برای بارداری نیاز به روش IVF است.
در عمل لاپاراسکوپی پزشک جراح با وارد کردن چند لوله به همراه دوربین به درون شکم می‌تواند بافت زخم یا کیست‌های تخمدان را خارج، آندومتریوز را درمان یا لوله‌های رحم مسدود را باز کند.
هیستروسکوپی:
این روش برای رفع مشکلات رحم مثل پولیپ و تومور‌های فیبروئیدی یا رفع مشکلات لوله‌های رحم است.
پزشک با وارد کردن دستگاه هیستروسکوپ از طریق واژن به داخل رحم، مشکل‌ها را بررسی می‌کند و در صورت نیاز، بافت‌های اضافه یا زخم را خارج یا لوله‌های رحم مسدود را باز می‌کند.
روش GIFT و ZIFT:
در این دو روش نیز مانند روش IVF، تخمک از تخمدان استخراج می‌شود، در محیط آزمایشگاهی با اسپرم ترکیب و دوباره به رحم منتقل می‌شود.
در روش ZIFT، تخمک‌های بارور یا زیگوت‌ها طی ۲۴ ساعت بعد از لقاح به درون لوله‌های رحم منتقل می‌شوند.
در روش GIFT، اسپرم و تخمک با هم مخلوط می‌شوند و مستقیم درون لولۀ رحم قرار می‌گیرند.
شانس باروری در این روش‌ها مشابه با IVF است و معمولاً پزشک از روش IVF برای درمان استفاده می‌کند.
اما در مواردی که زن به روشIVF باردار نشده است، پزشک ممکن است چون این دو روش لقاح خیلی نزدیک به حالت طبیعی آن است، این روش را توصیه کند.
در هر حال، این دو روش در درمان ناباروری متداول نیست.
اهدا کردن تخمک روشی برای درمان ناباروری زنان:
زنانی که سن آنها بالای ۴۰ سال است و دارای نارسایی تخمدان هستند از این روش استفاده می کنند.
آنها با تخمدان‌هایی که به درستی کار نمی‌کند یا تخمکشان کیفیت کافی را ندارد، اما رحم آنها حالت طبیعی دارد، می‌توان از طریق اهدا تخمک باردار شوند.
در این روش پس از مصرف داروهای باروری و تحریک تخمک‌گذاری در فرد اهداکننده، چند تخمک از تخمدان او استخراج می‌شود.
سپس تخمک‌های اهدایی با اسپرم همسر دریافت‌کننده ترکیب می‌شود و لقاح در آزمایشگاه صورت می‌گیرد، سپس تخمک‌های بارور به رحم مادر دریافت‌کننده منتقل می‌شوند.
رحم جایگزین:
زنانی که دچار مشکل رحمی هستند و امکان باردار شدن ندارند اما دارای تخمدان‌ها و تخمک‌های سالمی هستند، می‌توانند برای درمان ناباروری از رحم جایگزین استفاده کند.
در این روش، تخمک و اسپرم زن و شوهر در خارج از آزمایشگاه با هم ترکیب می‌شود و تخمک لقاح‌یافته به درون رحم فرد اهداکنندۀ رحم جایگزین منتقل می‌شود و جنین در رحم زن دیگری رشد می‌کند و متولد می‌شود.