خواه ناخواه امروزه موضوع تک فرزندی و خانواده هایی که دارای کودک تک فرزند می باشند، در اکثر جوامع پدیده ای رو به رشد نسبت به گذشته است.
در گذشته کودکان تک فرزند به عنوان کودکانی تنها، وابسته، لوس و ناسازگار با قوانین اجتماعی شناخته می شدند. اما با افزایش تعداد کودکان تک فرزند، جایگاه آنها در جامعه تغییر یافته است.
اگر شما والدین یک کودک تک فرزند هستید باید بدانید یک خانواده کوچک تفاوت های چشمگیری نسبت به یک خانواده بزرگ دارد و با وجود برخی نقاط قوت، مجموعه ای از چالش ها و سختی ها نیز همراه است.
این مطلب کیدمام را بخوانید تا با مهم ترین نکات در پرورش کودکان تک فرزند آشنا شوید.
نکات مهم در خصوص پرورش کودک تک فرزند
تک فرزندی نیازمند توجه بیشتر شما به رشد و پرورش متوازن در کودک دلبندتان دارد. در ادامه مواردی که به پرورش صحیح کودک تک فرزند کمک می کند، آورده شده است:
1- آموزش مهارتهای اجتماعی
شما باید تعامل با دیگران را در کودک تک فرزند خود تشویق کنید.
به دلیل احساس تنهایی، كودكان تک فرزند معمولاً برای خود دوستان خیالی میسازند و یا وابستگی عمیقی به اشیا بی جان مانند عروسک ها و اسباب بازی هایشان پیدا می کنند.
مهم نیست که شما چقدر به کودک تک فرزند خود توجه و اهمیت نشان میدهید زیرا او در اغلب اوقات به کودکان همسن خود نیاز دارد که بتواند با آنها ارتباط برقرار کند.
به همین دلیل بسیار مهم است که فعالیت های اجتماعی و بازی با همسالان مرتبا تکرار شود.
پس از سن 18 ماهگی، کودک را تشویق به بازی با همسالان خود کنید.
هم در خانه خودتان (جایی که کودک باید اسباب بازی های خود را با همبازی هایش به اشتراک بگذارد) و هم در خانه دوستانش (جایی که او باید از قوانین همبازی های خود پیروی کند) کودک تک فرزند نحوه تعاملات و برخوردها را یاد میگیرد.
2- به عنوان الگو پیش قدم شوید
کودکان تک فرزند درگیری و رقابت با خواهران و برادران خود را تجربه نمی کنند و همیشه بدون هیچگونه مشکل و انتظاری به خواسته های مورد موافقت والدین می رسند.
در صورتی که رقابت بین فرزندان به آنها کمک می کند تا روزانه با همسالان خود همراه شوند و فقدان این روابط مواردی مانند باخت در بازی، انتظار برای نوبت و سایر چالش های فعالیت گروهی برای کودک تک فرزند دشوار می گردد.
برای اینکه کودک شما در موقعیت های اجتماعی موفق باشد، شما باید مسائلی مانند سازش و رعایت حال دیگران، فعالیت و مشارکت گروهی، به اشتراک گذاری و تقسیم وسایل با دیگران را با مثال به او آموزش دهید.
3- کودک تک فرزند خود به خندیدن تشویق کنید
باتوجه به تعامل روزانه کودک تک فرزند با والدین و افراد بزرگسال، کودکان تک فرزند می توانند به قدری جدی، منطقی و دانشمندانه فکر کنند که ممکن است حس طنز و شوخ طبعی در آنها از بین برود.
گرچه هیچ راه معینی برای آموزش شوخ طبعی به کودکان وجود ندارد، اما شما میتوانید در این زمینه یک الگوی خوب باشید.
از برقراری یک انضباط خشک و محکم در منزل خودداری کنید و همواره با کودک به راحتی بخندید و لبخند بزنید تا او تشویق به خنده و شوخ طبعی شود.
4- تقویت استقلال در کودک تک فرزند
به او مسئولیت بدهید تا به مرور زمان از احساس وابستگیش کاسته شود.
پرورش یک کودک تک فرزند باعث پدید آمدن رابطه ای بسیار عمیق بین شما و فرزندتان میشود و به این دلیل ، بسیاری از تک فرزندها در موضوعاتی مانند تکالیف منزل و حتی سرگرمی های پیشرو، بسیار به والدینشان وابسته هستند و والدین می توانند ناآگاهانه این وابستگی را تقویت کنند.
برای کمک به فرزندتان در استقلال یافتن بیشتر، مسئولیت هایی مانند برخی از کارهای منزل را به او بسپارید.
کودک تک فرزند شما باید یاد بگیرد که خود را مشغول کند و از آن لذت ببرد و شما نباید همیشه برای او سرگرم کننده باشید.
5- در مقابل حس مداخله گری خود مقاومت کنید
کودک تک فرزند تمایل به بی عیب و نقص بودن دارد بنابراین اگر سعی کنید در هر کاری که او انجام میدهد مانند مرتب کردن دوباره تختخوابش یا تمیز کردن کمدی که او به تازگی تمیز کرده است، مداخله کنید و آنرا دوباره انجام دهید، عادتهای کمال گرایانه فرزندتان را تشدید میکنید.
هرگز سعی نکنید اصلاح کننده یا بهبود دهنده اعمال یا گفتار کودک تک فرزند (یا فرزند اول) خود باشید.
6- در برخورد با کودک مرز های مشخصی را تعیین کنید
كودكان تک فرزند معمولاً خود را مانند بزرگسالان خانه تصور مي کنند و معتقدند كه باید حرف و قدرت برابری با بزرگسالان داشته باشند.
گرچه بسیاری از والدین سعی میکنند نظر کودک را در بعضی مسائل دخالت دهند اما بدیهی است که بسیاری از تصمیمات باید فقط توسط شما گرفته شوند.
کارشناسان همچنین بر لزوم خلوت گاه به گاه والدین بدون حضور فرزندشان تأکید می کنند، زیرا این امر برای پرورش زندگی مشترک شما ضروری است.
بیشتر بخوانید: آموزش ساخت کاردستی های خلاقانه با شانه تخم مرغ
7- تعیین انتظارات صحیح از کودک تک فرزند
شما باید واقع بین باشید.
بسیاری از کودکان تک فرزند نسبت به کودکان دیگر سریع تر شروع به حرف زدن میکنند و توانایی یادگیری آنها قوی تر است.
در نتیجه والدین به دلیل توانایی های کودک تک فرزند خود و تصور حس بزرگ تر بودن کودک از سنش فراموش میکنند که او هنوز یک کودک است.
این کودکان در سن 7 یا 8 سالگی مانند بزرگسالان کوچک به نظر می رسند و اغلب کودکان دیگر را نابالغ می دانند، در نتیجه دانستن اینکه چه رفتاری مناسب سن آنهاست، دشوار است.
به عنوان والدین باید سعی کنید انتظارات واقع گرایانه ای از کودک خود داشته باشید.
یادتان باشد کودک شما فقط یک دوران کودکی دارد.
8- از کودک تک فرزند خود انتظار کامل بودن نداشته باشید
برای بیشتر کودکان تک فرزند کمال گرایی امری اجتناب ناپذیر است.
این کودکان می خواهند والدین خود را خوشحال کنند و از آنجا که ارتباط عمده آنها با بزرگسالان است ، استانداردهای بزرگسالان را رعایت می کنند.
در نتیجه کودک تک فرزند شما ممکن است همیشه خود را تحت فشار قرار دهد.
بگذارید فرزندتان بداند که داشتن هدف، امری مثبت است اما چیزهای دیگری غیر از هدف و تلاش نیز در زندگی وجود دارد و شما تحت هر شرایطی و بدون در نظر گرفتن موفقیت یا شکست، کامل بودن یا نبودن و غیره باید به او افتخار کنید.
9- از کودکتان نسخه دیگری از خودتان را نسازید
کودک تک فرزند شما، صرفا فرزند شما است و نه شانس دوم شما برای موفقیت و جبران آرزوهایتان.
بنابراین اهداف و آرزوهای گذشته خودتان را بر دوش فرزندتان قرار ندهید.
درعوض به او اجازه دهید بدون دخالت شما علائق شخصی خود را کشف کند.
باید بدانید که دختر یا پسر 6 ساله شما احتمالاً نمی تواند آن ورزشکار درجه یک و در سطح المپیکی باشد که شما همیشه آرزوی بودنش را داشتید و به عنوان پدر یا مادر باید با این واقعیت روبرو شوید که فرزند شما لزوما پزشک، وکیل، میلیونر، هنر پیشه برنده اسکار یا عضو انجمن نخبگان و… نخواهد شد.
10- پاداش و هدایا را تحت کنترل نگه دارید
وقتی کودک تک فرزند با هدیه و جایزه ها از سوی شما و اطرافیان بمباران می شود این پیام را دریافت می کند که “من همیشه آنچه را می خواهم دریافت می کنم.”
هرگز برای توقف هدیه دادن بیش از حد دیر نیست. این کار با اینکه احتمالا اعتراضات عاطفی کودک را به دنبال خواهد داشت، اما در طولانی مدت سودمند خواهد بود.
والدین باید بدانند که هدایا مهم نیستند. بلکه اوقات خوشی که شما با کودک خود سپری میکنید مهم ترین چیز است.
11- در رفع نیاز های کودک تک فرزند خود عجله نکنید
هنگام پرورش کودک تک فرزند، شما به هر نیاز او رسیدگی میکنید. در مقابل ، کودکانی که خواهر و برادر دارند، برای تأمین نیازهایشان باید “صبر کنند”.
یادگیری نحوه صبر کردن یک درس مهم است.
برای جلوگیری از ایجاد نگرش “آنچه را که می خواهم، بلافاصله می گیرم” شما باید در کودک تک فرزند خود محدودیت هایی تعیین کنید، لذت ها را به تاخیر بیاندازید، به قوانین خانگی پایبند باشید و درنهایت نظم را از طریق دستورالعمل ها و انتظارات ذره ذره به کودک القا کنید.
12- برای خوشحالی مداوم او افراط نکنید
اگر تمام خواسته های کودک تک فرزند خود را به طور افراطی برآورده کنید، از انجام این کار در طولانی مدت پشیمان خواهید شد.
یکی از پیامدهای چنین افراطی این است که کودک میخواهد همه چیز را به روش خودش داشته باشد و برای او ذهنیت همه یا هیچ را ایجاد می کند.
بدین صورت که “همه چیز باید طبق خواست من باشد یا اصلا نباشد”.
به یاد داشته باشید توجه بی قید و شرطی که کودک تک فرزند از والدین خود دریافت می کند می تواند به صورت عکس و منفی نتیجه دهد.
اگر از افراط و برخی مشکلات عادی جلوگیری کنید بدون شک او شکوفا خواهد شد.
حتما بخوانید: معرفی 15 فیلم و انیمیشن قدیمی و جذاب ژانر کودک
در حقیقت بسیاری از والدین تک فرزند که توانسته اند حد اعتدال را رعایت کنند و به پرورش صحیح کودک تک فرزند خود اقدام نموده اند، اذعان دارند که رابطه آنها با فرزندشان مانند یک دوستی فوق العاده است که یک عمر دوام خواهد داشت.
با رعایت توصیه های این مطلب کیدمام می توانید فرزند قوی، مستقل و شادی داشته باشید.